Andere waarden
Een Herenboerderij is zoveel meer dan een boerderij
Een Herenboerderij is een coöperatief gemengd bedrijf, eigendom van zo’n 200 huishoudens. De boer werkt in dienst van de coöperatie en produceert voedsel, exclusief voor deze huishoudens. Hij/zij werkt idealiter vraaggestuurd, en levert op termijn jaarrond groenten, fruit, eieren en vlees van rund, varken en kip. De leden delen met elkaar de kosten, wat ze terugkrijgen is eten. Het ondernemerschap is verplaatst van de boer, naar de burger (die ook consumeert). Tot zover in een notendop een Herenboerderij.
Andere waarden dan voedsel
Minder zichtbaar, maar wel aanwezig, zijn tal van andere waarden die bewust of onbewust ‘meeliften’ op een Herenboerderij. Samengevat kun je stellen dat een Herenboerderij tal van maatschappelijke baten heeft, zonder dat daar externe kosten tegenover staan.
Hieronder in bullets een (ongetwijfeld niet volledige) opsomming met andere waarden dan voedsel die een Herenboerderij kan voortbrengen; waarbij de zonnige bullets “klikbaar” om verder te lezen.
Fysieke omgeving
-
- Door de natuurgedreven manier van produceren, neemt de biodiversiteit toe (op, boven en onder de grond)
- De bodem herstelt, de structuur verbetert, de bodemvruchtbaarheid neemt toe
- Het ecosysteem wordt hersteld, een ecosysteem dat ook voedsel voortbrengt
- Het landschap levert een natuurlijke bijdrage, natuurlijke bestrijders helpen de boer bij de productie, boomvormers dragen bij aan de waterhuishouding en het klimaat
Sociale waarden en welzijn
🔅 De menselijke maat van voedselproductie is zichtbaar en kan beleefd worden.
-
- Een Herenboerderij is een plek waar mensen elkaar ontmoeten, in gesprek zijn
- Herenboeren koken samen, eten bij elkaar, wisselen recepten uit (Herenkeuken.nl)
- Een Herenboerderij is een plek van verwondering (‘dus zo groeien spruitjes’, ‘wat heeft een varken veel haar’, ‘leuk die vlinder, maar de rups eet van onze kolen’).
- Een Herenboerderij biedt een uitdagende leer- en ervaringsomgeving voor (basis) onderwijs/scouting/IVN en studenten, maar ook voor professionals.
- Een Herenboerderij werkt vertragend (voedsel is soms bewerkelijker dan in de supermarkt)
- Op een Herenboerderij zijn, werkt stressverlagend
- Een Herenboerderij biedt een plek voor vrijwilligerswerk, re-integratie.
- Mensen voelen zich verbonden met de Herenboerderij, de plek als zodanig (gevoeld eigenaarschap)
- Een Herenboerderij moedigt een gezonde voedings- en levensstijl aan
- Een Herenboerderij biedt inspiratie en plezier.
Circulair systeem
-
- Een Herenboerderij is op termijn idealiter een gesloten systeem, zonder input/zonder output (buiten de coöperatie), zonder winst en zonder verlies
- De nutriëntenkringloop is op termijn vrijwel gesloten. Enige nutriënten die de boerderij verlaten, zit in het eten
- Een Herenboerderij dikt de lange voedselketen in tot een zeer korte, misschien wel tot een ‘voedselpunt’
Algemeen
-
- Een Herenboerderij is een positief/constructief en haalbaar alternatief voor onze huidige voedselproductie
- Het biedt vrijwel iedereen perspectief, boer, burger, consument, grondeigenaar
- Een Herenboerderij is een bron van innovatie, heeft een aanzuigende werking op innovators
- Op een Herenboerderij smelten ‘oude tegenpolen’ landbouw en natuur samen tot een (be)leefbaar voedsellandschap